Tảo mộ/tạ mộ ông bà - Tổ tiên dịp cuối năm để đón năm mới, và đồng thời mời ông bà về nhà cùng chơi với con cháu : 3 ngày Tết - 7 ngày Xuân. Là một trong những hiếu đạo của con cháu, thể hiện lòng kính trọng đối với đấng sinh thành, các bậc tổ tiên đã khuất. Là một phong tục tốt đẹp, cần phải được duy trì, phát huy giá trị.
Khi đi tảo mộ, chúng ta chuẩn bị đồ lễ vật và văn khấn tảo mộ như sau:
TẢO MỘ
Tùy theo khả năng, người đi tảo mộ nên sắm 1 mâm chay lễ vật như sau:
- 1 đĩa xôi hoặc bánh chưng,
- 1 đĩa gạo muối
- 1 bát nước,
- 1/2 lít rượu trắng
- 1 bao thuốc,
- 1 lạng chè
- 1 bộ quần áo quan Thần linh, mũ, hia tất cả màu đỏ, ngựa đỏ kiếm trắng
- 1 đinh vàng hoa,
- 10 lễ vàng tiền
- 4 cái oản đỏ
- 5 lá trầu + 5 quả cau
- 9 bông hồng đỏ và đĩa hoa quả (5 quả tròn).
- Nén hương (thường 3 nén);
- Hoa cúc
Quan trọng là lòng thành kính với ông bà/tổ tiên.
Văn khấn tảo mộ
Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)
Kính lạy ngài Kim niên đương cai Lưu Vương hành khiển, Ngũ
Ôn Chi Thần, Nguyễn Tào phán quan.
Kính lạy ngài bản cảnh Thành Hoàng Chính vị Đại Vương
Ngài bản xứ Thần Linh Thổ Địa Tôn Thần
Kính lạy các ngài ngũ phương, Ngũ Thổ Long Mạch Tôn Thần. Tiền
Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị Tôn Thần cai quản
trong xứ này.
Kính lạy hương cụ……………………………
Hôm nay là ngày……tháng……. nhằm tiết cuối đông sắp sang năm mới.
Chúng con là:………………………
Sắm sang vật phẩm, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình Tôn Thần,
kính rước vong linh gia tiên của chúng con là (tên các vong linh):………………………………
Có phần mộ tại đây về với gia đình……… để cháu con phụng sự
trong tết, báo đáp, tỏ lòng hiếu kính.
Cúi xin Tôn Thần phù thùy doãn hứa. Âm dương cách trở, bát
nước nén hương hiếu tâm, lòng cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo!
Văn khấn 2
Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật
mười phương. Con kính lạy ngài Địa tạng Vương Bồ Tát.
- Con kính lạy ngài Kim Niên Đương cai Thái Tuế Chí đức Tôn
thần, Kim niên hành binh, Công tào Phán quan.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng Chư vị Đại Vương quản
cai nơi nghĩa trang.
- Con kính lạy Ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa Tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ Long Mạch Tôn thần,
các ngài Tiền Chu tước, Hậu Huyền vũ, Tả Thanh Long, Hữu Bạch Hổ cùng liệt vị
Tôn Thần cai quản trong nơi nghĩa trang này.
Con kính lạy hương linh cụ:……………
Hôm nay là ngày… tháng Chạp, năm cũ sắp qua, năm mới sắp đến.
Tín chủ (chúng) con là:…………
Ngụ tại:…………
Chúng con sắm sanh phẩm vật, hương hoa trà quả, kim ngân tài
mã, dâng hiến trình cáo Tôn thần, kính rước vong linh bản gia tiên tổ chúng con
là:............có phần mộ táng tại……được về với gia đình đón mừng năm mới, để
cho cháu con được phụng sự trong tiết xuân thiên, báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu
kính. Cúi xin Tôn thần, Phủ thùy doãn hứa.
Âm dương cách trở. Bát nước nén hương. Thành tâm kính lễ. Cúi xin chứng giám. Phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần).
LỂ TẠ MỘ
Khi đi tảo mộ, nên kết hợp lể cúng tạ mộ để sửa sang, tu bổ mộ phần,... cúng long mạch. Theo quan điểm dân gian : phần âm có được yên ổn thì phần dương mới an cư lạc nghiệp. Nên cứ vào từ khoảng 23-25 tháng Chạp hàng năm, rất nhiều gia đình Việt đi tạ mộ.
Quy trình tạ mộ
Phần 1 : Lể vật tạ mộ
Tùy theo điều kiện của gia chủ, mâm lể vật tạ mộ thông thường có những vật lể (mâm chay) sau:
- Hương thơm
- 10 bông hoa hồng đỏ tươi
- 3 lá trầu, 3 quả cau có cành dài và đẹp
- 1 mâm trái cây
- 1 mâm xôi trắng có gà luộc nguyên con đặt lên trên (già trống thiến)
- Nửa lít rượu,
- 5 chén đựng rượu
- 10 lon bia
- 2 bao thuốc lá,
- 2 gói chè
- 2 nến cốc màu đỏ
Phần vàng mã :
- 1 cây hoa vàng hoa đỏ
- 5 ông ngựa (đỏ, xanh, trắng, vàng, chàm tím)
- 5 bộ (mũ, áo, hia) loại to có kèm ngựa, cờ lệnh, kiếm và roi Lưu ý mỗi con ngựa trên lưng đều có 10 lễ tiền vàng (mỗi lễ bao gồm: tiền xu, tiền vàng lá, tiền âm phủ).
- 4 đĩa để tiền vàng riêng :
- Đối với vong linh tùy theo là nam, phụ, lão, ấu, mà có áo quần tương ứng dâng tiến cho phù hợp.
- Ngoài ra có tiền âm phủ các loại kèm theo, tiền xu, vàng lá… mỗi thứ ít nhiều.
Chú ý :
- Nếu phần mộ nhỏ thì phải có thêm mâm, thêm bàn để bày lể lên, sao cho phù hợp.
- Đối với nghĩa trang có nơi thờ thần linh Thổ địa riêng thì phải bày lể hai nơi. Có nơi dâng cây đại thiếc (thay vàng hoa đỏ)
- Ngoài ra tùy theo phong tục tập quán ở mỗi nơi mà có sự gia giảm điều chỉnh thích ứng;
Nam mô a di đà phật! (3 lần)
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần,
- Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long,
Hữu thần Bạch Hổ
- Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
- Con kính lạy vong linh ..........
Hôm nay là ngày…tháng…năm…, nhằm tiết ….. Chúng con
là:............... Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi,
trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con
là:……….hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân,
vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình
chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các
việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước
tiến bộ. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những
mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án
tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức. Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc,
lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ
tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe. Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm:
….( đọc tên các đồ mã dâng cho vong) Âm dương cách trở, bát nước nén hương,
giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
VĂN KHẤN ÂM PHẦN LONG MẠCH - SƠN THẦN - THỔ PHỦ NƠI NGHĨA TRANG
Cùng với văn khấn tảo mộ/tạ mộ cuối năm, thì văn khấn âm phần Long Mạch - Thổ địa - Sơn thần,... cũng rất quan trọng. Cũng giống như ta có tiệc tùng ở nhà đều mời bạn bè, các hương thân bô lão trong xóm lại chung vui cùng gia đình.
Nam mô a di Đà Phật! (3 lần)
- Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật
mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên Hậu Thổ, chư vị Tôn thần:
- Con kính lạy các ngài Thần linh bản xứ cai quản trong khu
vực này.
Hôm nay là ngày:…………… Tín chủ (chúng) con là:………
Nhân tiết Thanh minh (hoặc là nhân tiết thu, tiết đông, hoặc
nhân ngày lành tháng tốt...) tín chủ con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu,
hương hoa trà quả, thắp nén tâm hương kính dâng trước án, kính mời chư vị Tôn
thần lai lâm chiếu giám.
Gia đình chúng con có ngôi mộ của………………… táng tại xứ này,
nay muốn sửa sang xây đắp (hoặc tảo mộ, bốc mộ…) vì vậy chúng con xin kính cáo
các đấng Thần linh, Thổ công, Thổ phủ Long Mạch, Tiền Chu Tước, Hậu Huyền Vũ, Tả
Thanh Long, Hữu Bạch Hổ và Chư vị Tôn thần cai quản trong khu vực này, chúng
con kính mời các vị chư Thần về đây chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, độ
cho vong linh được an nhàn yên ổn, siêu thoát.
Cúi xin các vị phù hộ độ trì cho tín chủ chúng con toàn gia
mạnh khỏe an bình, bốn mùa không tật ách, tám tiết hưởng thái bình. Nam mô a di
Đà Phật! (3 lần).
TẢO MỘ/TẠ MỘ KHI NÀO CHÍNH XÁC
- Lễ tạ mộ/tảo mộ cuối năm thường được làm vào tất cả các ngày tốt trong tháng Chạp;
- Hoặc có thể kết hợp lể mời gia tiên về ăn Tết từ ngày 23 - 30 Tết.
MỘT SỐ LƯU Ý QUAN TRỌNG CẦN TRÁNH KHI ĐI TẢO MỘ
- Trước khi đi tảo mộ, ở nhà nên nấu mâm cơm chay hay tối thiểu dĩa bánh với hương hoa trà quả bày lên bàn thờ Phật (nếu theo đạo Phật) và bàn thờ Ông/Bà Tổ tiên khấn vái: báo là hôm nay con cháu đi tảo mộ/tạ mộ. Mong được may mắn.
- Không đi quá sớm hay quá tối : vì khi sương chưa tan hoặc sương xuống sẽ tăng phần âm khí, không tốt cho sức khỏe mọi người (dù khỏe mạnh hay đau yếu). Nên đi tảo mộ lúc sương tan hẵn và mọi việc tảo mộ nên kết thúc trước 15g trong ngày.
- Với trẻ em (đặc biệt là trẻ sơ sinh) và phụ nữ mang thai thì càng không nên đi tảo mộ;
- Không nên đi cúng tế bằng đường hẻo lánh, nên đi lối mòn mà mọi người hay đi vào khu vực mộ phần, vì rất dễ nhiễm khí lạnh (khí âm), nếu thật sự cần thì nên cùng nhiều người đi!
- Nên mang hoa cúc hay hoa lay ơn ra tảo mộ;
- Nên phát quang cây cối khi đi tảo mộ, sửa san, dọn dẹp bốn phía của mộ phần,...
- Khi đi tảo mộ dòng họ : phải thành kính, tránh cự cãi, mọi việc nhẹ nhàng, im lặng,... Tránh ồn ào.
- Khi đi vào phần mộ dòng họ mình, qua các mộ phần của người khác, nên tỏ lòng kính trọng, không đá hay va chạm mộ, đồ thờ cúng của người khác.
- Khi đi tảo mộ về, tất cả các thành viên nên tấm rửa sạch sẽ, thay quần áo, rửa sạch bùn đất ở mộ còn dính theo về.
Qua bài tổng hợp này, Wikimonchay muốn cung cấp thêm một nguồn thông tin chính xác để các bạn trước khi đi tảo mộ tham khảo!
Chúc một năm làm ăn đầy thịnh vượng, phát tài, gia đình/dòng họ luôn ấm cúng, hòa thuận.
MOPISystem (Tổng hợp từ NXB VHTT)
Đăng nhận xét